ไฝ เป็นเนื้องอกชนิดหนึ่ง เกิดจากการเพิ่มจำนวนของเซลล์สร้างเม็ดสี (Melanocyte) และเซลล์ไฝ (Nevus Cell) เป็นเนื้องอกที่พบบ่อยที่สุดในคน ไม่สามารถป้องกันไม่ให้เกิดได้ ในเด็กอายุน้อยกว่า 1 ปี พบร้อยละ 3-16 และอุบัติการณ์จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆทั้งขนาด และจำนวน เพิ่มสูงสุดในวัยรุ่น ถึงวัยหนุ่มสาว คนผิวขาวพบไฝเฉลี่ย เท่ากับ 20 เม็ดในผู้ใหญ่ พบน้อยลงในคนผิวเหลืองหรือผิวดำ
ไม่ทราบสาเหตุที่แน่ชัด

ลักษณะของโรค

• อาจอยู่ในลักษณะเป็นผิวเรียบ, ผิวนูนเล็กน้อย หรือผิวนูนมาก ขรุขระ
  
• อาจมีเม็ดเดียวหรือหลายเม็ด มักมีขนาดเล็ก (น้อยกว่า 1 ซม.) ขอบเขตชัด
  
• สีอาจเป็นสีเดียวกับผิวหนัง, สีน้ำตาลอ่อน, สีน้ำตาลเข้ม, สีน้ำเงิน, หรือสีดำ
  
• บางเม็ดอาจมีเส้นขนแทงทะลุออกมาบนไฝได้
  
• พบได้ทั่วร่างกายรวมถึงฝ่ามือ ฝ่าเท้า
  
  

ปัจจัยกระตุ้น

1. ขณะตั้งครรภ์ ขนาดและสีของไฝจะเพิ่มขึ้น
   
2. ได้รับฮอร์โมน เช่น เอสโตรเจน คอร์ติโคสตีรอยด์
   
3. การแกะบ่อยๆทำให้บ่อยๆทำให้เกิดการอักเสบ คัน หรือนูนมากขึ้นได้
   
4. ถูกแสงแดด เป็นระยะเวลากว่าหลายสิบปี

อาการ
ปกติมักไม่มีบางครั้งอาจเกิดการอักเสบ คัน หรือ นูนมากขึ้น ถ้าเกิดบ่อยๆ หรือโดนแดดเป็นระยะเวลาหลายสิบปี

การรักษาไฝ ทำเพื่อต้องการความสวยงาม และป้องกัน หรือสงสัยว่าเป็นมะเร็ง มีหลายวิธี คือ

1. การตัดออก (Excision) และส่งผลชิ้นเนื้อ เพื่อตรวจเช็คดูว่า เป็นไฝธรรมดา หรือมะเร็ง (กรณีที่สงสัย)
    
2. การใช้เครื่องจี้ไฟฟ้า (Ellman) หรือ ใช้เลเซอร์ ทำลายไฝก็ได้
   ผลดี คือ ความสวยงามของแผลขึ้นอยู่กับความชำนาญของแพทย์
   ผลเสีย คือ วิธีนี้ไม่สามารถบอกได้ว่าไฝเม็ดนี้เป็นมะเร็งหรือไม่ และถ้าเอาออกไม่หมดอาจต้องทำซ้ำอีกเพื่อให้หายขาด

ทำการตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ

ถ้ากำจัดออกหมด หายขาดได้ (กรณีที่ไม่เป็นมะเร็ง)



- ไม่สามารถป้องกันการเกิดได้
- ควรหลีกเลี่ยงจากปัจจัยกระตุ้น

มะเร็งผิวหนัง (Malignant melanoma)

ลักษณะของไฝที่สงสัยว่าอาจมีการเปลี่ยนแปลงเป็นมะเร็งผิวหนัง (Malignant Melanonma) และสมควรไปพบแพทย์คือ

1. ขนาดไม่เท่ากันทั้ง 2 ข้าง
2. ขอบไม่เรียบ
3. สีไม่สม่ำเสมอ อาจมีหลายสีใน 1 เม็ด คือ น้ำตาล, ดำ, เทา, แดง, และขาว
4. โตเร็ว มักจะมีเส้นผ่าศูนย์กลาง มากกว่า 0.6 ซม.
5. นูนขึ้นเร็ว สังเกตจากขอบของไฝซีดลง เป็นลักษณะที่สำคัญมาก