อาการที่คุณจ๋อมแจ๋มเป็นจากประวัติที่เล่ามาคร่าวๆ (แต่ถ้าจะให้ดี เห็นลักษณะที่เป็นก็จะดี เพราะตามหลักหมอจะวินิจฉัยโรคได้ ก็คงต้องตรวจละเอียดกว่านี้) คงเป็นลักษณะอาการของสิวเทียม (Acne Estivalis) สิวเทียมจะต่างจากสิวธรรมดาทั่วไป คือ
1. ชอบเห่อ และเห็นชัดเจนตอนกลางวันหรือตอนบ่าย ซึ่งอากาศร้อนกว่า ทำให้มีเหงื่อออกมารบกวนซ้ำ ถ้าเทียบกับตอนตื่นนอนใหม่ๆ หน้าจะดี
2. สิวเทียม เม็ดจะแข็งและสากกว่า จะมีขนาดเล็กๆ อยู่เป็นกลุ่มแถวหน้าผาก ขนาดเท่าๆกัน หน้าตาดูเป็นผื่นคล้ายผด แต่ถ้าเป็นสิวธรรมดาจะมีหน้าตาต่างกัน หัวขาวบ้าง ดำบ้าง หรือเป็นเม็ดอักเสบ
3. สาเหตุการเกิด สิวธรรมดาจะเกิดจากสิ่งอุดตัน หรือ คอมีโดน ส่วนสิวเทียมเกิดจาก สิ่งรบกวน ส่วนใหญ่เป็นสิ่งรบกวนภายนอก เช่น ความร้อน (ร่วมกับเหงื่อ) สารชำระล้างดีเทอร์เจนท์ในโฟม ครีมล้างหน้า การรบกวนขัดถูเช็ดหน้าแรงๆ
ส่วนคำถามที่ว่า จะมีวิธีการรักษาให้หายขาดหรือไม่ ก็ขอตอบว่า ไม่ครับ แต่มีวิธีการป้องกันและหลีกเลี่ยงจากปัญหานี้ได้ถ้าเราได้ปฏิบัติ อาการก็จะมีโอกาสเกิดขึ้นน้อย หรือไม่เกิดได้เป็นเวลานาน ก็คล้ายกับถามว่าเป็นหวัดตั้งแต่เด็กจนโต เมื่อไหร่จะหายขาดสักที ซึ่งเราทุกคนก็จะรู้ว่า ถ้าร่างกายแข็งแรงดี (จากการออกกำลังกาย พักผ่อนอย่างเพียงพอ กินอาหารตามหลักโภชนาการ ไม่เครียด ) ไม่ติดเชื้อไวรัสจากคนอื่น เราก็จะไม่เป็นหวัด แต่ถ้าเราไม่ได้ปฏิบัติเราก็จะเป็น ดังนั้น
1. ควรหลีกเลี่ยงการใช้โฟมแรงๆ ไม่ขัดถูผิว หลีกเลี่ยงแสงแดด ความร้อน ถ้าเหงื่อออกมากก็ล้างด้วยน้ำเปล่า
2. ทายาที่แก้เรื่องสิวเทียมอย่างสม่ำเสมอครับ
ตอบโดย:นพ. ไพบูลย์ ประภาศิริกุล|
วันที่ 29/12/2547
ทำไมสิวผดที่ดูเม็ดเล็กๆ ไม่ใหญ่โตอะไรกลับหายช้า....ปกติ สิวผดถ้าเพิ่งเป็นใหม่ๆ ยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงของเม็ดเหล่านี้มากนัก สิวประเภทนี้จะสังเกตว่า ขึ้นเร็วยุบเร็ว บางทีตอนเช้ายุบหายไป ตอนบ่ายโผล่มาใหม่ การใช้ยาทาละลายสิวดังกล่าว(อย่างสม่ำเสมอ) ก็จะค่อยๆราบเรียบหายไปใช้เวลา 1-2 สัปดาห์ แต่ถ้าสิวผดเปลี่ยนแปลง มีเซลล์สะสมทำให้แข็งหรือหนา ก็จะรักษายากและนานขึ้น
สิ่งที่ทำให้สิวผดเปลี่ยนแปลง ได้แก่
1. มีการรบกวนซ้ำ หรือทำให้ระคายเคืองเพิ่มขึ้น เช่น ขัดถู ล้างหน้าแรงๆ เช็ดหน้าแรง ทำให้สิวผดแข็งและหนาขึ้น (สังเกตไหมว่าทำไมคุณหมอถึงห้ามขัดถูหน้าแรงๆ)
2. การรบกวนจากสารชำระล้างที่เป็นด่าง และพวกdetergents ซึ่งทำให้เซลล์ส่วนที่หนาๆของสิวเทียม ที่เรียกว่า keratin บวม และยิ่งหนามากขึ้น ทำให้ยาละลายออกช้า (สังเกตไหมว่าทำไมคุณหมอถึงแนะนำไม่ให้ใช้โฟม ครีมล้างหน้า เพราะมีด่างและdetergentsสูง ส่วนใหญ่ถ้าไม่แนะนำให้ใช้น้ำเปล่า ก็ต้องเป็นสารชำระล้างที่ไม่เป็นด่างและปลอด detergent เช่น tween soap)
3. มีการอุดตันของไขมันที่พลอยระบายออกช้าไปด้วย ไขมันที่จับตัวเป็นคอมีโดนเป็นเม็ดขาวๆแข็ง ถ้าขนาดใหญ่กว่ารูขุมขนจะหลุดออกยากขึ้น ซึ่งคุณหมอที่รักษาก็จะแนะนำปรับเปลี่ยนการรักษาให้เอง
4. ถ้ามีการอักเสบร่วมด้วย เพราะเชื้อโรคถูกขังไว้ด้วย ก็จะเป็นตุ่มแดงๆ (inflammed aestivalis) ก็อาจจะต้องใช้ยาฆ่าเชื้อร่วมด้วย
สิวเทียมหรือสิวผด ถ้ามีการเปลี่ยนแปลง ก็จะใช้เวลานานหน่อยครับกว่ายาจะละลายหรือสลายหัวสิวออก ขอให้ใจเย็นๆ คุณหมอที่ดูแลรักษาอยู่จะคอยปรับเปลี่ยนการรักษาตามปัญหาให้เองครับ
ตอบโดย:นพ. ชลิต พงษ์สมบูรณ์|
วันที่ 29/12/2547