เชื่อว่าทุกคนคุ้นเคยกันดีกับคำว่าโรคด่างขาว หรือลักษณะความผิดปกติบนผิวหนังที่มีจุดหรือแผ่นสีขาวเกิดขึ้น ซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นได้กับทุกคน ทุกเพศทุกวัย เมื่อเกิดขึ้นแล้วก็สร้างความรำคาญใจให้ไม่ใช่น้อย เพราะนอกจากจะบั่นทอนความมั่นใจของเราแล้ว ยังอาจเกิดซ้ำได้อีก หากไม่ได้รับการรักษาดูแลอย่างถูกวิธี แต่จะทำอย่างไรให้ด่างขาวจากไปอย่างถาวร ก่อนอื่นมาทำความเข้าใจโรคนี้พร้อมกับรู้วิธีการรับมือเมื่อมีอาการกัน What is Vitiligo? โรคด่างขาว หรือ Vitiligo เป็นโรคที่เกี่ยวกับความผิดปกติของสีผิว เกิดจากการที่เซลล์สร้างสี (Melanocytes) ถูกทำลาย ทำให้ไม่มีการสร้างสีผิว (Melanin Pigment) บริเวณที่เกิดอาการด่างขาวจึงกลายเป็นสีขาวและมีขอบชัดเจน โรคนี้เกิดจากการที่เซลล์สร้างสี (Melanocytes) ที่ผิวหนังถูกทำลายเป็นหย่อมๆ เป็นผลให้ผิวหนังบริเวณนั้นเกิดรอยขาวขึ้น การทำลายเซลล์สร้างสีสันนิษฐานว่าเกิดจาก 1. ขบวนการสร้างสี (Melanin Synthesis) ของตัวเซลล์สร้างสีเองมีสารที่เป็นพิษเกิดขึ้นในระหว่างขบวนการสร้างสี และทำลายเซลล์สร้างสีเอง 2. ระบบประสาท เชื่อกันว่าสารที่หลั่งจากปลายเซลล์ประสาทเป็นสารที่ทำลายเซลล์สร้างสีได้ เนื่องจากพบผู้ป่วยเกิดด่างขาวหลังจากเป็นไข้สมองอักเสบจากไวรัส หรือหลังได้รับบาดเจ็บของเส้นประสาท 3. ร่างกายสร้างสารต่อต้านเซลล์สร้างสี (Antibody) ของตัวเอง จึงเกิดการทำลายเซลล์สร้างสีและเห็นเป็นรอยขาว โรคด่างขาวจะถูกแบ่งออกเป็น • ด่างขาวเฉพาะที่ (Segmental Vitiligo) จะเกิดขึ้นเฉพาะบริเวณใดบริเวณหนึ่ง มักเป็นเพียงข้างเดียวของร่างกาย ไม่ลุกลาม โดยสาเหตุน่าจะมาจากความผิดปกติตั้งแต่การพัฒนาตัวอ่อน ของผู้ที่มีอาการ และสามารถรักษาได้ด้วยการปลูกถ่ายผิวหรือเซลล์สร้างสี ซึ่งจะได้ผลดี 100% หรือ เกือบ 100% • ด่างขาวแบบกระจายตัว (Nonsegmental Vitiligo) เป็นด่างขาวที่กระจายหลายจุด กระจายทั่วๆ และเป็นทั้งสองด้านของร่างกาย อาการไม่ค่อยหยุดจะลามไปเรื่อยๆ สลับกับอาการสงบเป็นพักๆ สาเหตุเกิดขึ้นได้หลายประการ ทั้งกรรมพันธุ์ ระบบภูมิต้านทาน ระบบเคมีชีวะในร่างกายผิดปกติ และผลกระทบจากสิ่งแวดล้อม ส่วนวิธีการรักษาด้วยการปลูกถ่ายผิวหรือเซลล์สร้างสีจะไม่ค่อยได้ผล เพราะปลูกถ่ายแล้วก็จะถูกทำลายจากโรคที่ไม่หยุด อาจทำได้ยากกว่า เนื่องจากมีอาการเรื้อรัง และเกิดขึ้นซ้ำได้ในอนาคต เนื่องจากโรคด่างขาวที่พบกันได้ทั่วไป มักเป็นอาการที่เกิดขึ้นเฉพาะจุด ไม่เรื้อรัง และไม่ลุกลาม เราจึงสามารถจัดการกับด่างขาวชนิดนี้ได้ดีกว่าในกรณีที่เป็นโรคด่างขาวแบบกระจายตัว แต่เพื่อให้การดูแลรักษาเป็นไปอย่างลึกซึ้ง และตรงจุดมากที่สุด ก็ควรที่จะรู้ลึกถึงชนิดของรอยโรคและใส่ใจกับวิธีการที่จะเลือกใช้ เพื่อให้โรคที่แสนน่ารำคาญ โบกมือลาจากเราไปแบบถาวร Notice the Indication ด่างขาวเฉพาะที่ (Segmental Vitiligo) โดยปกติจะเกิดขึ้นเฉพาะบริเวณเดียวตามแนวของ Dermatome หรือ Blaschko’s Line และจะไม่ลุกลามไปไกลกว่านี้ โดยสังเกตได้จากความผิดปกติของผิว ซึ่งมีสีขาวเป็นจุดหรือเป็นวง มีขอบชัด และดูแตกต่างแม้มองด้วยตาเปล่า สาเหตุของโรค ด่างขาวชนิดนี้ เกิดขึ้นได้ด้วยสาเหตุสำคัญ คือ ความผิดปกติตั้งแต่ระหว่างการพัฒนาระยะเป็นตัวอ่อน และในหลายๆคนอาจมีสาเหตุหลายๆอย่างมาประกอบกัน ตั้งแต่ความผิดปกติของยีน (Gene) ระบบภูมิต้านทาน อยู่ก่อนแล้ว เมื่อเจอความผิดปกติจากสิ่งแวดล้อมที่มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา หรือแม้กระทั่งการกระทบกระเทือนทางอารมณ์ ก็อาจกระตุ้นให้เริ่มอาการด่างขาวได้ วิธีการรักษา ในการจะรักษาโรคด่างขาวเฉพาะที่นั้น จะเน้นไปที่การสร้างสีผิวขึ้นมาใหม่แทนในส่วนที่เป็นด่างขาว เรียกว่า Blister Top Transplantation ซึ่งความเข้มข้นในการรักษาก็ขึ้นอยู่กับขอบเขตของอาการที่เป็น ระยะเวลา และอายุของ ผู้ที่มีอาการด้วย โดยการรักษาด้วยการปลูกถ่ายด้วยผิวที่มีเซลล์สร้างสีนี้ จะทำให้รอยด่างขาวจางลง จนเนียนเสมอสีผิวในส่วนอื่นๆอย่างเป็นธรรมชาติ เรียกได้ว่า ใกล้เคียงกับสีผิวเดิมมากที่สุด หรืออาจเต็ม 100% เลยก็ว่าได้ การรักษามีหลายวิธีดังต่อไปนี้ - การใช้ยาทา - การทายาร่วมกับการฉายแสง หรือตากแดด - การรับประทานยา - การรับประทานยาร่วมกับการฉายแสง หรือตากแดด - การฉายแสงในช่วงคลื่นเฉพาะของช่วง UVB - การปลูกถ่ายด้วยผิวที่มีเซลล์สร้างสี (Blister Top Transplanatation) - การปลูกถ่ายด้วยเซลล์สร้างสี (MKT Technique : Melanocyte Keratinocyte Transplantation Technique) Why It Becomes A Trouble? แม้โรคด่างขาวแบบเฉพาะที่ จะไม่ได้ทำให้เราเจ็บปวดหรือมีอาการคัน แต่ก็เป็นปัญหาในด้านความสวยงามและทำให้รำคาญใจได้ไม่น้อยเลย โดยเฉพาะผู้หญิงที่ต้องการความมั่นใจในการเผยผิว ยิ่งถ้าใครมีด่างขาวชนิดนี้ในส่วนที่มองเห็นได้ชัด จะยิ่งขาดความมั่นใจและรู้สึกกังวลเป็นพิเศษ เผลอๆอาจจะไม่กล้าอวดผิวหรือเผยเสน่ห์ของตัวเองออกมาเลยก็เป็นได้ เมื่อด่างขาวเกิดบนใบหน้า ด่างขาวเฉพาะที่ที่เกิดขึ้นบริเวณผิวหน้า น่าจะเป็นด่างขาวที่ทำให้ผู้มีอาการขาดความมั่นใจมากที่สุด เพราะนอกจากจะเห็นได้ชัดและปกปิดยากแล้ว ยังกลายเป็นจุดสนใจได้ง่าย จะแต่งหน้าก็ยากลำบาก ด้วยสีผิวที่แตกต่างกัน แถมยังหายได้ช้าหากปล่อยไว้เป็นเวลานาน เนื่องจากเป็นส่วนที่ต้องเผชิญแดดและมลภาวะอยู่เสมอ การปลูกถ่ายด้วยผิวที่มีเซลล์สร้างสี จึงน่าจะเป็นคำตอบที่ใช่ในการดูแลได้อย่างทันท่วงที เมื่อมีด่างขาวบนผิวกาย ด่างขาวในจุดที่นอกเหนือจากร่มผ้า อย่างแขน ขา ช่วงอก หรือหลัง สามารถทำลายความมั่นใจไปได้เหมือนกัน โดยเฉพาะช่วงหน้าร้อนที่อยากสวมเสื้อผ้าเผยผิว หรือชุดที่ต้องการโชว์ผิวเป็นพิเศษ อย่างชุดเปิดหลังหรือช่วงคอและไหล่ ซึ่งหลายคนมีปัญหาด่างขาวเกิดขึ้นในบริเวณนี้อยู่บ่อยครั้ง ส่วนด่างขาวในจุดที่มองไม่เห็นนั้น ก็อาจทำให้ผู้มีอาการ ละเลยจนไม่ได้รักษาอย่างถูกวิธี กว่าจะสำรวจพบความผิดปกติ ผิวก็มีรอยด่างชัดขึ้นกว่าในระยะแรก ทำให้ขั้นตอนการรักษายุ่งยากและใช้เวลานานขึ้น โรคด่างขาวรักษาหายขาดได้หรือไม่? โรคด่างขาวส่วนมากไม่หายขาด จะมีบางชนิดที่เป็นเฉพาะที่ (Segmental Vitiligo) อาจทำให้หายหมดได้ ส่วนมากจึงรักษาเพื่อให้โรคไม่ลาม และให้เกิดสีขึ้นใหม่ให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ค่าใช้จ่ายในการรักษา สำหรับค่าใช้จ่ายในการทำ Blister Top Transplantation นั้น ในกรณีที่รอยด่างขาวมีขนาดประมาณ 2-3 ซม. จะมีค่าใช้จ่ายเริ่มต้นที่ 10,000 บาท ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับขนาด บริเวณที่เป็น และความยากง่ายในการปลูกถ่ายเซลล์สร้างเม็ดสีในแต่ละบริเวณ *สนใจปรึกษาได้ที่ ราชเทวีคลินิก The Mastery สาขาเพลินจิต
4